Η νοσταλγία είναι ένα παράξενο συναίσθημα. Υποδηλώνει τη στεναχώρια για οτιδήποτε έχει χαθεί και δεν πρόκειται να γυρίσει πια. Είναι η λαχτάρα για πράγματα, ανθρώπους ή καταστάσεις που αποτελούν παρελθόν. Στην περίπτωση των φίλων του Ολυμπιακού, η νοσταλγία θα συνοδεύει πάντα τον ψυχικό κόσμο αυτών που πρόλαβαν να δουν τον Ζιοβάνι Σίλβα ντε Ολιβέιρα με τα ερυθρόλευκα…
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΣΑΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΕΛΕ
Ο «Ζίο» γεννήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου του 1972, στην Abaetetuba. Πρόκειται για
επαρχία του Parà στην βορειοανατολική Βραζιλία, κάπου στις εκβολές του
Αμαζονίου. Γόνος εύπορης οικογένειας και μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις
Βραζιλιάνων που δεν έπαιξαν ποδόσφαιρο για βιοποριστικούς λόγους…
Ξεκίνησε την καριέρα του στην Tuna Luso και συνέχισε στην Remo μέχρι το καλοκαίρι του
1993. Τότε μετεγγράφηκε στην Paysandu,
η οποία αποτελεί την μεγαλύτερη ομάδα της Belem. Της πρωτεύουσας της επαρχίας του Parà.
Το ψιλόλιγνο αγόρι με την εξωγήινη τεχνική και την έφεση στο
σκοράρισμα εντυπωσιάζει παντού και το καλοκαίρι του 1994 έρχεται πλέον η μεγάλη
ώρα. Η θρυλική Σάντος αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα και αναζητά νέους
ποδοσφαιριστές από το χαμηλότερο επίπεδο με πιθανότητες ανέλιξης.
Ο Πελέ επείχε θέση τεχνικού συμβούλου στη Σάντος και είχε
«σταμπάρει» τον 22χρονο άσο. Η εισήγησή του προς τη διοίκηση είναι ξεκάθαρη: «Πάρτε
τον, είναι ο διάδοχός μου…»
Η μεταγραφή πραγματοποιείται και ο Ζιοβάνι παίρνει το
νούμερο 10. Την πρώτη χρονιά παίρνει το βραβείο του παίκτη της χρονιάς από το
βραζιλιάνικο περιοδικό «Placar»,
η Σάντος τερματίζει δεύτερη χάνοντας το πρωτάθλημα στις λεπτομέρειες ενώ
συνολικά στη διετία 1994-96, σημειώνει 37 γκολ σε 36 συμμετοχές!
Για τους οπαδούς γίνεται το απόλυτο είδωλο! Ο «Μεσσίας» όπως
τον αποκαλούσαν. Μερικοί εξ αυτών δημιουργούν σέχτα "μαρτύρων" της
θρησκείας του ενώ οι ευρωπαϊκές σειρήνες ακούγονται πλέον έντονα. Ο ίδιος έχει
δεθεί με την ομάδα και βάφει τα μαλλιά του κόκκινα για να δηλώσει την πίστη σε
αυτή. Το ταξίδι στη Γηραιά Ήπειρο είναι όμως μοιραίο…
Η ΕΘΝΙΚΗ ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ
Είναι μοιραίο διότι ο Ζιοβάνι έχει ήδη διαβεί την πόρτα της
Σελεσάο! Περίπου έναν χρόνο πριν αφήσει τη Σάντος, έχει πραγματοποιήσει το
ντεμπούτο του με την Εθνική Βραζιλίας.
Ήταν η 17η Μαΐου του 1995 σε εκτός έδρας φιλική
αναμέτρηση με το Ισραήλ, όπου αγωνίστηκε για 11 λεπτά αντικαθιστώντας τον
Τούλιο Μαραβίλια, ο οποίος είχε ανοίξει το σκορ στο 39ο λεπτό. Το
δεύτερο γκολ για το συγκρότημα του Μάριο Ζαγκάλο είχε πετύχει ο Ριβάλντο (41’),
με τους Ισραηλινούς να μειώνουν για το τελικό 2-1 επτά λεπτά πριν το φινάλε.
Λίγες μέρες αργότερα (11-06-1995), ο Ζιοβάνι συμμετέχει στον τελικό του Umbro Cup εναντίον της Αγγλίας στο Wembley, μπροστά σε 70 χιλιάδες κόσμο! Ξαναμπαίνει ως αλλαγή στο 77ο λεπτό αλλά αυτή τη φορά τον παρακολουθεί σύσσωμος ο ποδοσφαιρικός κόσμος να αντικαθιστά τον Ρονάλντο. Το φαινόμενο! Το ματς ολοκληρώνεται με νίκη των Βραζιλιάνων και σκορ 3-1.
Με τα χρώματα της χώρας του κατέγραψε συνολικά 20 συμμετοχές
και σκόραρε 6 φορές, ενώ βρέθηκε στην αποστολή της ομάδας που συμμετείχε στο
Μουντιάλ του 1998. Στη Γαλλία ο Ζιοβάνι μέτρησε μόνο 45 λεπτά συμμετοχής στην
πρεμιέρα της διοργάνωσης απέναντι στη Σκωτία.
Σε αυτό το τουρνουά η Βραζιλία έφτασε έως τον τελικό αλλά
ηττήθηκε από τον Ζινεντίν Ζιντάν και την παρέα του με σκορ 3-0, λίγες ώρες μετά
το επιληπτικό επεισόδιο του Ρονάλντο στο ξενοδοχείο που διέμενε η αποστολή.
«Εγώ και ο Ριβάλντο κλαίγαμε! Τον Ρομπέρτο Κάρλος τον είχε πιάσει νευρικό γέλιο και ο Σέζαρ Σαμπάιο προσευχόταν συνεχώς. Ο Εντμούντο φώναζε: «Θα πεθάνει, θα πεθάνει!» θυμάται ο Ζιοβάνι στην αυτοβιογραφία του «Ζιοβάνι: Ο θρύλος».
Η ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ ΚΑΙ Ο ΦΑΝ ΧΑΑΛ
Όντας λοιπόν μέλος της σάμπα-παρέας των Ρονάλντο-Ριβάλντο-Ρομπέρτο Κάρλος, ο Ζιοβάνι πραγματοποιεί το μεγάλο βήμα και παίρνει μεταγραφή στην Μπαρτσελόνα το καλοκαίρι του 1996. Μια Μπαρτσελόνα με προπονητή τον Σερ Μπόμπι Ρόμπσον, βοηθό τον Ζοσέ Μουρίνιο και ένα ρόστερ με παίκτες όπως οι Ρονάλντο, Λουίς Φίγκο, Πεπ Γκουαρντιόλα, Χρίστο Στόιτσκοφ, Βίτορ Μπαΐα, Φερνάντο Κόουτο, Λοράν Μπλαν και πάει λέγοντας...
Η πρώτη σεζόν κυλά υπέροχα, οι «μπλαουγκράνα» κατακτούν όλα
τα κύπελλα στα οποία συμμετέχουν αλλά χάνουν το πρωτάθλημα, με αποτέλεσμα ο
Ρόμπσον να αντικατασταθεί από τον Λουίς Φαν Χάαλ, ο οποίος προερχόταν από την
κατάκτηση του Champions League
με τον Άγιαξ (1995) και αποτελούσε προσωπική εισήγηση του Γιόχαν Κρόιφ.
Τη σεζόν 1997-98 η «Μπάρτσα» κατακτά το πρωτάθλημα! Ο
Ζιοβάνι «δένει» εκπληκτικά με τους Ριβάλντο-Σόνι Άντερσον, οι οποίοι μόλις
έχουν υπογράψει στην ομάδα αλλά τα σύννεφα στις σχέσεις του με τον Φαν Χάαλ δεν
θα αργήσουν να κάνουν την εμφάνισή τους.
«Είναι αργός και απείθαρχος! Δεν μπαίνει σε καλούπια. Δεν έχει θέση στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Πείτε μου πού παίζει για να τον βάλω…» δηλώνει ο Φαν Χάαλ σε ανύποπτο χρόνο, ο οποίος βάζει τον Ζιοβάνι σε καραντίνα. Οι αντιδράσεις του κόσμου είναι έντονες και ο Ριβάλντο δείχνει στο φίλο του έμπρακτη στήριξη μετά από γκολ που σημειώνει απέναντι στην Εσπανιόλ!
«Ο Φαν Χάαλ ήταν ο Χίτλερ των Βραζιλιάνων παικτών και μεγάλος αλαζόνας. Η ζωή μου μαζί του ήταν τρομακτική. Οι Βραζιλιάνοι δεν τον ήθελαν. Τα έβαλε μαζί μου, ενώ είχε κόντρες και με τους Ριβάλντο και Σόνι Άντερσον. Πάντα μας έλεγε τη δικαιολογία ότι δεν κάναμε καλή προπόνηση. Δεν έχει ιδέα από ποδόσφαιρο, είναι τρελός…».
Αυτά δήλωνε ο Ζιοβάνι την άνοιξη του 2010, λίγες μέρες πριν από τον τελικό του Champions League ανάμεσα στην Ίντερ και την Μπάγερν Μονάχου του… Φαν Χάαλ! Το τρόπαιο κατέληξε στους «νερατζούρι» του Ζοσέ Μουρίνιο, οι οποίοι επικράτησαν με σκορ 2-0. Ο Ζιοβάνι σίγουρα το χάρηκε ιδιαίτερα: «Εάν ήταν στο χέρι μου, θα ήθελα να νικήσει η Ίντερ 15-0, με πέντε γκολ από τον Βραζιλιάνο Λούσιο»
Η τριετία του Ζιοβάνι στη Βαρκελώνη είχε όμορφες και
δύσκολες στιγμές αλλά αυτό που δεν θα ξεχάσουν ποτέ οι φίλοι της Μπαρτσελόνα
είναι το γκολ που σημείωσε την 1η Νοεμβρίου του 1997 στο «Σαντιάγκο
Μπερναμπέου», χαρίζοντας στους Καταλανούς τη νίκη με σκορ 3-2 απέναντι στη Ρεάλ
Μαδρίτης για την 9η αγωνιστική του ισπανικού πρωταθλήματος. Ένα γκολ
που συνοδεύτηκε από την περίφημη «Corte de Manga» ή αλλιώς… χειρονομία με προσβλητικό περιεχόμενο.
Ο ΣΕΜΟΣ ΕΚΟΨΕ ΤΟ ΝΗΜΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ» ΣΕΖΟΝ…
Στις 16 Ιουλίου του 1999 ο Σωκράτης Κόκκαλης στέλνει τους
οπαδούς του Ολυμπιακού για δεύτερη συνεχόμενη μέρα στο «Ελληνικό». Λίγες ώρες
μετά την άφιξη του Ζλάτκο Ζάχοβιτς, οι φίλοι των ερυθρολεύκων βρίσκονται ξανά
στο παλιό αεροδρόμιο για να υποδεχτούν τον Ζιοβάνι, ο οποίος αποκτάται από την
Μπαρτσελόνα έναντι του ποσού των 12 εκατομμυρίων ευρώ (σ.σ. σε σημερινά λεφτά).
Οι δυο τους ξεκινάνε τη σεζόν δυναμικά και δίνουν ένα
απίστευτο show στην
πρεμιέρα του Champions League
με τη Ρεάλ Μαδρίτης (3-3). O
Ζιοβάνι σκοράρει δύο φορές απέναντι στη «βασίλισσα» ενώ στο πρώτο εξάμηνο της
θητείας του στην Ελλάδα… απλά οργιάζει!
Οι φίλοι του Ολυμπιακού βλέπουν από τα πόδια του πράγματα που δεν έχουν ξαναδεί. Η «σακούλα» γίνεται επιστήμη, τα sombreros συνήθεια, οι λόμπες αναμενόμενες και κάτι ενέργειες που ΔΕΝ καταλήγουν στα δίχτυα μένουν αξέχαστες έως σήμερα…
Όλα αυτά σταματούν όμως στις 5 Δεκεμβρίου. Ο Ολυμπιακός
παίζει στο «Καυτατζόγλειο» για την 10η αγωνιστική του πρωταθλήματος
με τον Ηρακλή και ο Λάζαρος Σέμος κλαδεύει τον Ζιοβάνι στο 70ο
λεπτό.
Ο Βραζιλιάνος αποχωρεί από το ματς με φορείο και χάνει τη
χρονιά με ρήξη χιαστών. Ο άσος του Ηρακλή τον επισκέπτεται στο νοσοκομείο.
Κανείς δεν γνωρίζει τι ειπώθηκε, όλοι όμως ξέρουν ότι ο «Ζίο» του χάρισε την
Αγία Γραφή και τον έστειλε με τον τρόπο του στην ευχή του Θεού…
Ο ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΚΗΣ ΚΑΙ… Ο ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ
Ο Ζιοβάνι θα επιστρέψει νωρίτερα από το προβλεπόμενο, τέλη
Μαΐου του 2000 πια, στην αυλαία του πρωταθλήματος εναντίον της Παναχαϊκής στο
ΟΑΚΑ. Θα πετύχει ένα γκολ και θα προλάβει όλη την προετοιμασία. Σε ένα
καλοκαιρινό φιλικό με τη Λάτσιο (1-1) στο Ολυμπιακό Στάδιο κάνει χαζό τον
Γκαΐθκα Μεντιέτα …
01:29
Μπάγεβιτς και Μπιγκόν αποτελούν παρελθόν, η ομάδα ξεκινά τη
σεζόν με τον Γιάννη Μαντζουράκη στον πάγκο και όλα κυλούν ήρεμα μέχρι ο
Ολυμπιακός να χάσει την πρόκριση στους «16» του Champions League ύστερα από ήττα με
σκορ 1-0 στο «Ζερλάν» με αντίπαλο τη Λυών την τελευταία αγωνιστική.
Οι ερυθρόλευκοι φωνάζουν για δύο πέναλτι και έχουν έντονα
παράπονα από τη διαιτησία ενώ έχει ακυρωθεί κανονικό γκολ στον Ζιοβάνι! Ο ίδιος
πάντως τα βάζει με τον προπονητή του, ο οποίος τον αντικατέστησε στο 55ο
λεπτό με τον Πίτερ Οφορίκουε.
Κατά την έξοδό του από τον αγωνιστικό χώρο βρίζει τον
Μαντουράκη ενώ στην προπόνηση της επόμενης μέρας του ξεκαθαρίζει: «Από εδώ
και πέρα δεν θα μιλάω μαζί σου, αλλά με τον πρόεδρο του Ολυμπιακού».
Ηighlight
της σεζόν αποτελεί βέβαια η αναμέτρηση που διεξήχθη στο ΟΑΚΑ με τον Ηρακλή για
την ημιτελική φάση του Κυπέλλου Ελλάδος. Ο Ολυμπιακός επικράτησε με σκορ 5-4, ο
Ζιοβάνι πέτυχε δυο γκολ (σ.σ. το ένα από το κέντρο του γηπέδου) και ανάγκασε
τον προπονητή του Γηραιού, Άγγελο Αναστασιάδη, να του δώσει το χέρι…
ΖΙΟΒΑΝΙ ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ
Η σεζόν 2001-02 είναι για τον Ζιοβάνι η χειρότερη της
εξαετίας του στον Πειραιά! Στο πρωτάθλημα σκοράρει μόλις 4 φορές ενώ στο φινάλε
της σεζόν όλα δείχνουν πως θα αποχωρήσει από την ομάδα, με τον Τάκη Λεμονή να
εισηγείται στον Κόκκαλη την αποχώρησή του, ψάχνοντας κάτι διαφορετικό στη γραμμή
κρούσης.
Ο Ολυμπιακός παίρνει τον «τελικό» του πρωταθλήματος με την
ΑΕΚ στο ΟΑΚΑ (4-3) με πρωταγωνιστή τον Αλέκο Αλεξανδρή και λίγες μέρες
αργότερα, οι δύο ομάδες αναμετρώνται στο ίδιο γήπεδο για τον τελικό του
Κυπέλλου Ελλάδος.
Ο Ζιοβάνι το παίρνει προσωπικά, ισοφαρίζει στο 70ο
λεπτό με κεφαλιά και δείχνει έτοιμος να χαρίσει το «νταμπλ» στην ομάδα του
Πειραιά. Αντ’ αυτού όμως γίνεται ο μοιραίος της αναμέτρησης (σ.σ. ήττα με 2-1), αφού κλωτσά εκτός
φάσης τον Κωνσταντινίδη στο 79’ ενώ στη συνέχεια κυνηγά τον Άκη
Ζήκο για ανεξήγητο λόγο.
Το γκολ του στο 03:09 και η αποβολή στο 05:57:
Όλα δείχνουν να έχουν τελειώσει μέχρι να έρθει η φιέστα για
την κατάκτηση του 6ου συνεχόμενου πρωταθλήματος με την Πάρμα. Οι
φίλοι του Ολυμπιακού δεν θέλουν να πιστέψουν ότι βλέπουν για τελευταία φορά τον
Ζιοβάνι στα ερυθρόλευκα. Αποδοκιμάζουν τον Κόκκαλη για το διαφαινόμενο διαζύγιο
και φωνάζουν για πρώτη φορά το σύνθημα: «Ζιοβάνι-Ζιοβάνι για πάντα στο λιμάνι»…
Ο Κόκκαλης αφουγκράζεται όπως πάντα τη λαϊκή απαίτηση.
Κλείνει μαζί του ραντεβού για την επόμενη μέρα και μέσα σε λίγα λεπτά ο Ζιοβάνι
υπογράφει νέο τριετές συμβόλαιο, που τον κρατά στην ομάδα της καρδιάς του για άλλα
τρία χρόνια!
Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΤΡΙΕΤΙΑ
Ο Ζιοβάνι συνεχίζει λοιπόν στο λιμάνι και η σεζόν 2002-03
επανέρχεται στη μνήμη κυρίως λόγω του ασύλληπτου γκολ με τον Ακράτητο στα
Λιόσια. Στο φινάλε είναι αυτός που ανοίγει το σκορ στο πολυσυζητημένο ντέρμπι
της Ριζούπολης με τον Παναθηναϊκό (3-0), μετά από μόλις τρία λεπτά παιχνιδιού.
Τη χρονιά 2003-04 κρεμάει τον Μοντραγκόν στη Ριζούπολη και
ολοκληρώνει ως πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με 21 γκολ αλλά ο τίτλος
καταλήγει στον Παναθηναϊκό, με τον Ζιοβάνι να αποβάλλεται στη Λεωφόρο (2-2)
ύστερα από την αψιμαχία με τον Κυργιάκο. Η αμφιλεγόμενη απόφαση του διαιτητή
Δούρου να δείξει κόκκινη μόνο στον Βραζιλιάνο αποτέλεσε και το μεγαλύτερο παράπονο του Νίκου Αλέφαντου...
Στην τελευταία του σεζόν στο λιμάνι, ο Ζιοβάνι είχε την τύχη
να ξαναπαίξει παρέα με τον καλύτερό του φίλο. Ο Ριβάλντο έρχεται στην Ελλάδα
για χάρη του Ολυμπιακού, οι δυο του κάνουν μαγεύουν όποτε τους δίνεται
η ευκαιρία αλλά η λάτιν παρέα που συμπληρώνεται από τους Καστίγιο-Σούρερ,
αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα με τον Ντούσαν Μπάγεβιτς, ο οποίος έχει
επιστρέψει στον Πειραιά.
Ο Τζιοβάνι περιθωριοποιείται από τον Σερβοέλληνα τεχνικό και
βγάζει αντίδραση. Κλείνει ραντεβού για επέμβαση στα δόντια πριν από εκτός έδρας
αναμέτρηση με τη Σοσό για το Κύπελλο UEFA, με αποτέλεσμα να χάσει το ματς! Λίγους μήνες αργότερα σκοράρει στο «Καραϊσκάκης»
απέναντι στο Αιγάλεω, αρνούμενος να πανηγυρίσει το τελευταίο του γκολ με την ερυθρόλευκη φανέλα...
ΤΟ ΑΝΤΙΟ
Ο Ολυμπιακός ολοκληρώνει τη σεζόν 2004-05 με «νταμπλ»,
επιστρέφοντας στην κορυφή του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ο Ζιοβάνι κατακτά το
πέμπτο πρωτάθλημα και το πρώτο του Κύπελλο Ελλάδας. Στην Πάτρα. Με αντίπαλο τον
υποβιβασμένο Άρη (3-0).
Άφησε το λιμάνι το καλοκαίρι του 2005 με απολογισμό 207 συμμετοχές και 98 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις και εξέφρασε με ένα μπλουζάκι στο «Καυτανζόγλειο» την τεράστια αγάπη του σε αυτούς που τον στήριξαν ανελλιπώς επί έξι χρόνια.
Σε ηλικία 34 ετών επέστρεψε στη Σάντος ενώ μετά από ένα
σύντομο πέρασμα από τη Σαουδική Αραβία και τη Χιλάλ γύρισε για λίγους μήνες στην Ελλάδα για
χάρη του Εθνικού, όπου και έγινε συμπαίκτης του Βασίλη Τσιάρτα. Σπορτ Ρεσίφε,
Μότζι Μίριμ (σ.σ. με πρόεδρο τον Ριβάλντο) και ξανά Σάντος (2010) αποτέλεσαν
τους τελευταίους σταθμούς της καριέρας του.
Η τελευταία εν Ελλάδι «στιγμή» του Ζιοβάνι καταγράφηκε εκτός
γηπέδου. Δάκρυσε φιλοξενούμενος σε εκπομπή των Λεάνη-Χριστόγλου, όταν ένας
οπαδός της ΑΕΚ εξέφρασε μέσα από μια πρόταση αυτό που αισθάνονταν -κρυφά ή
φανερά- πολλοί ποδοσφαιρόφιλοι στη χώρα μας:
«Σε ευχαριστούμε για τις στιγμές που μας χάρισες, κι ας μας πίκρανες πολλές φορές…»
ΤΙ ΗΤΑΝ ΤΕΛΙΚΑ Ο ΖΙΟΒΑΝΙ;
Ο Ζιοβάνι ήταν η χαρά του φιλάθλου. Ένας από τους
τελευταίους θιασώτες του «Joga Bonito».
Παίκτης παγκόσμιας κλάσης που «έδεσε» στο λιμάνι του Πειραιά επειδή εκεί ένιωσε
την αγάπη του κόσμου.
Ένας ποδοσφαιριστής που έπαιρνε αποφάσεις πάντα με βάση το
συναίσθημα. Μέσα και έξω από το γήπεδο. Όλη του η καριέρα μακριά από τακτικές,
όλες του οι ντρίμπλες για το «ωωωωω» της κερκίδας, όλα του τα γκολ για τον
κόσμο! Αυτός ήταν ο Ζιοβάνι. Γι’ αυτό λατρεύτηκε και ονομάστηκε «Μάγος»…
Δυστυχώς το συνάφι του «Ζίο» δεν έχει πλέον θέση στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Το ίδιο το άθλημα θυσιάζει εδώ και χρόνια την ίδια του την ομορφιά στο βωμό των συστημάτων, της στατιστικής, του αποτελέσματος και των χρημάτων. Το προ εικοσαετίας σκεπτικό του Φαν Χάαλ κυριεύει πλέον όλα τα προπονητικά μυαλά και το συμπέρασμα είναι θλιβερό αλλά ξεκάθαρο: Όποιος πρόλαβε, τον «μάγο» είδε!